Category Archives: Blog

’n Republiek is gebore

Cape Argus_referendum 1961: Die buitekant van The Cape Argus se gebou toon die uitslag van die 1960-referendum ten gunste van die vestiging van ’n republiek. Bron: Indepentent Newspapers-argief.

Referendum 1961-plakkate: Plakkate wat steun en afkeur vir die vestiging van ’n republiek voor die 1960-referendum verkondig. Bron: Unisa-argief

Republiekwording 1961: Kerkplein tydens Republiekdag in 1961.

Deur Ilze Nieuwoudt

Die droom van ’n republiek het op 31 Mei 1961 ’n (harde) realiteit geword. Tog het hierdie ideaal reeds meer as honderd jaar vantevore diep deur die are van Europese setlaars aan die suidpunt van Afrika gebruis. Vorige probeerslae is opgebou en vernietig, oorloë het intussen gewoed, ’n groot besluit is met kruisies geneem, dinge het dieselfde gebly en nuwighede is ingevoer – dít is die geboorteverhaal van die Republiek van Suid-Afrika.

Rebelspoorvasbyt 2019

Deur Cecilia Barnard

Die laaste drie dae ná my terugkeer uit die Kalahari was ’n kaleidoskopiese dwaal. My sintuie is oorweldig deur die oorvloed mense, geluide, kleure en stemme ná ’n week van eenvoud en stilte.

Rebelspoorvasbyt 2019 – Deur Cecilia Barnard

Deur Cecilia Barnard 30.3.2019 Die laaste drie dae na my terugkeer uit die Kalahari was ‘n kaleidoskopiese dwaal. My sintuie is oorweldig deur die oorvloed mense, geluide, kleure en stemme na ‘n week van eenvoud en stilte. Daarom dat ek vanaand die eerste keer die moed kon bymekaarskraap om te prober verwoord en neer te pen wat hierdie afgelope week met my siel gebeur het. Ek het van die begin af geweet hierdie staptoer sou ‘n lewensveranderde ervaring wees. Maar presies hóé, sou ek nooit kon raai nie. Dit is onmoontlik om so ‘n uiteenlopende spul mense bymekaar te gooi, tesame met ‘n helse drag hout en ‘n tenk vol drinkwater, en net verwag dat alles seepglad sal verloop. En tog, met stampe en stote, ‘n hele paar skuur- en skaafmerke en minimaal beserings, het vreemdelinge binne ‘n kwessie van ‘n dag familie geword. ‘n Familie wat ek tot aan die einde van my dae sal koester. Daar is iets aan die Kalahari son wat jou stroop van al jou pretensie en voorbehoud. Jou menswees word tot op die been ontbloot en jou siel oopgelê vir die mense om jou. Dit is een van die angswekkende gevoelens wat in ‘n persoon ontketen kan word, maar ook een van die bevrydendste. Jy vind weer vreugde daarin om terug te keer na die eenvoudighede van hierdie lewe, klein goedjies wat so dikwels oorskadu word en verlore gaan in ons alledaagse gejaag na wind. Die kameraderie wat tussen mense ontstaan wanneer jy so sonder genade saamgegooi word, is onbetwisbaar. Niemand word agtergelaat nie, niemand word vergeet nie. Hierdie week was emosioneel en fisies uitputtend. Ek het myself harder as ooit tevore gedruk en my limiete keer op keer oorgesteek. Daar was tye wat ek slegs op die klank van my eie voetval konsentreer het. My gedagtes kon nie verder strek as die aksie van net die een voet voor die ander sit en sodoende aan die beweeg bly, sonder om te dink aan die hittige kilometers wat nog voorlê nie. Die deursettingsvermoë en krag wat in myself, en ander, na vore gekom het, het my verstom. Nog nooit vantevore was ek so trots op my herkoms, my voorouers en my landsgenote van vandag nie. Elke sekonde wat ek in hierdie stukkie aarde spandeer het, het my met dankbaarheid en nederigheid vervul. Op die laaste aand het ek en ‘n paar ander die koppie op Van Rooisvlei uitgeklim. ‘n Gevoel van ootmoed wou my oorweldig toe ek oplaas bo staan en afkyk na die duiselingwekkende landskap om my. Ek het lank na sononder nog op die rotslys gesit en my verwonder aan die ongereptheid van die land hier onder my. Daar is niks, maar niks, in hierdie wêreld wat jou so ontsaglik klein laat voel soos die besef dat jy in die spore gestap het van mense, gewone burgers, wat 105 jaar terug besluit het om op te staan en te bly veg vir hul nasie, nageslag en die strewe na vryheid nie. Later sonder skoene, sonder perde, sonder wapens en sonder kos. Maar nooit sonder hoop nie. En met ‘n beslistheid en trots in hul harte wat geen uniemagte hul kon ontneem nie. Ek het hierdie week weer leer lag soos ‘n kind, ek het weer leer glo soos ‘n kind. Sonder sorge, sonder twyfel. Soggens wanneer die kamp begin roer het, lank voor die son oor die horison loer, was ek sekerder as ooit vantevore van wie ek is as mens, as Afrikaner, as vrou. En wanneer die dag met gebed geopen is en elke man en vrou stil hul hoofde gebuig het, was ek seker oor my plek in die Koninkryk van my Skepper. Ek kan teruggaan en elke oomblik in detail oorvertel. Maar sommige belewenisse word beter bewaar in die harte van die wat dit meegemaak het. Somtyds is ‘n oomblik te kosbaar om met die mensdom te deel of in woorde te probeer omsit, en bly dit agter in die veiligheid van jou eie herinneringe. Jy, en die wat saam met jou daar was. Julle weet. Julle verstaan. Ons harte het agtergebly in die rooisand van die Boesmanland  

Nou wie op aarde was President MT Steyn?

             ‘n  Beknopte biografie vir die Millenniale Suid-Afrikaner

Daar is tans spanning oor die Anton van Wouw beeld van President Marthinus Theunis (MT) Steyn op die Universiteit van die Vrystaat se Bloemfontein Kampus. Ten spyte van die feit dat die standbeeld ʼn monitêre waarde as ʼn kunsstuk het en daarmee ʼn bate is vir die vermelde universiteit, het dit ook ʼn waarde as ʼn opvoedkundige en kulturele bate vir die millenniale generasie. Die woord opvoedkundig sal dalk die wenkbroue lig.

Vaarwel PUK, Afrikaans sal oorleef.

Lees hier die gedig wat *Pukkie geskryf het in verband met Afrikaans op die Puk-kampus.

PUKKE

*Skuilnaam

AfriForum Jeug woeker ook nou in plaaslike gemeenskappe

AfriForum Jeug het in 2016 ’n baadjie van vele kleure aangetrek. Ons moes noodgedwonge talle kere sedert die begin van die jaar die opstaan-en-baklei-baadjie aantrek om verskeie kampuskwessies te help beredder, waaronder “Afrikaans sal bly”.

AfriForum Jeug-toer 2016

Dis ’n lang pad, maar hulle sê dit gaan die moeite werd wees…

En so skop AfriForum Jeug se toer af met ’n tentopslanery, potjiekos eet en ’n lekker warm stort, onwetend dat dit die eerste stort van min op die toer gaan wees.

Rebellie-toer 2016

Die Rebellie-toer het ons almal se lewens verander. Ek dink ook dat almal saamstem dat dit anders was as enige toer waarop ons voorheen was. 

Terugblik op die week by die VN

AfriForum Jeug, AfriForum en Solidariteit het die afgelope week die 2 461ste sitting van die Verenigde Nasies se komitee vir die uitwissing van rassediskriminasie (CERD) in Genève, Switserland bygewoon.

VSR-kandidaat van Tuks verteenwoordig jeug by VN

AfriForum Jeug gaan die kwessie oor die kwotastelsel internasionaliseer wanneer Henrico Barnard, AfriForum Jeug Tuks se VSR-presidentskandidaat, in Augustus na die Verenigde Nasies gaan om die jeug dáár te verteenwoordig.

Manifes van die Afrikanerstudent

Ek is…

Ek is ’n Afrikaner. Dit is niks om oor skaam te wees nie. Om die waarheid te sê, ek is trots daarop.

Die jeug is reg vir die volgende goue era

Sowat twintig studente van Maties, Tuks, Kovsies en die Puk het van regoor die land saamgekom om aan die AfriForum Jeug-toer deel te neem.

Die toer, wat sowel ʼn nasionale leierskapsontwikkelings- as ʼn geskiedkundige toer was, het oor tien dae en vyf provinsies gestrek.

Open Stellenbosch-propaganda

Geagte Stellenbosch-student,

Die onlangse video genaamd Luister wat deur die groep Open Stellenbosch op sosiale media gelaai is, is niks anders as goedkoop propaganda nie. Ek weet sekere lede van die publiek, en veral lede van Open Stellenbosch, gaan nie met my stelling saamstem nie, maar gee my die geleentheid om dit te verduidelik. 

AfriForum internskap 2015: As hulle ons nie wil help nie, dan help ons onsself!

Dit is ʼn jammerte dat ons nie altyd besef wanneer ons in die middel van ʼn groot oomblik in ons lewens is nie. Eers weke of maande ná die tyd besef ons dat ons op daardie oomblik besig was met iets wat vir die res van ons lewens ons perspektief verander het, met iets wat ons vir die res van ons lewens as kampvuurgesprekspunt gaan gebruik. (Ek weet nie of die woord kampvuurgesprekspunt ʼn amptelike woord is nie, maar as dit nie is nie: Geagte Afrikaanse taal, dit is ʼn plesier.) Vir my was AfriForum se internskapprogram gedurende Junie en Julie 2015 só ʼn oomblik – ʼn oomblik wat my sal bybly solank as wat my geheue werkend bly. (Daar is wel dementia in ons familie, so dit is dalk goed dat ek hierdie dinge nou neerskryf…) 

Waarom ek van AfriForum en Solidariteit hou: Die skep van ʼn kultuur van hoop

Vyf-en-twintig jaar oud, Nederlands, hou van musiek en politiek, meesterstudent in Krisis- en Sekuriteitsbestuur aan die Universiteit van Leiden, Den Haag-kampus in Nederland, en… ʼn trotse lid van en tans besig met ʼn internskap by AfriForum. Eersgenoemde lei nie gewoonlik na vrae nie, maar laasgenoemde vereis ʼn versigtige verduideliking wat ek nog nie kon verskaf nie, tot nóú.

Dié een was vir jou, oupa George

My naam is John-Henry Sinclair. Ek is ’n student in my finale jaar aan die Universiteit van die Vrystaat (Kovsies).

Ek is ’n positiewe, jong Vrystaatse Afrikanerseun. Dít in ’n samelewing waar my suster al amper verkrag, my broer in ons huis deur rowers aangehou is en ek my oupa George deur ’n plaasmoord verloor het.

UV-taaldebat: AfriForum rig skrywe aan raad

Geagte regter Van der Merwe en raadslede,

Ek rig hierdie brief aan u in u hoedanigheid as raadslede van die Universiteit van die Vrystaat namens van ons lede wat aan die UV studeer, maar uit vrees vir viktimisering nie kans sien om hulself te identifiseer nie.

Onze Jan en sy stryd om gelykheid

Met al die huidige klem op die verwydering van ’imperialistiese’ standbeelde, is dit ironies dat een van die teikens van dié beweging die standbeeld van Jan Hendrik Hofmeyr is.   Indien daar één persoon is wie se standbeeld staande moet bly, is dit juis ’Onze Jan’ se standbeeld.

Jan – die grondlegger van Suid-Afrika

“Jan van Riebeeck en sy cronies was evil”, het Suleiman Stellenboom onlangs tydens ‘n aktivistiese aksie voor die standbeelde van Jan en Maria van Riebeeck kwyt geraak.  Hy het nog verder gegaan en daarop aangedring dat die standbeelde, van onder meer Jan van Riebeeck en ander Afrikanerleiers verwyder moet word omdat hulle “ons net aan die verlede herinner.” 

Afskaf van registrasiegelde sal universiteite verder knou

Universiteite sukkel finansieel en die afskaffing van registrasie- en aansoekgelde soos deur die Onderwys Alliansie voorgestel word, sal instellings net geldelik verder knou.
AfriForum Jeug maak kapsie teen die Onderwys Alliansie, wat deur dr. Blade Nzimande, minister van hoër onderwys, saamgestel is.

AfriForum Jeug bou voort op suksesse in 2015

’n Vol jaar met verskeie projekte ter bevordering van AfriForum Jeug se doelwitte word beplan.

AfriForum Jeugtoer 2014: Die pad na ons harte

Ek het die voorreg gehad om vir ‘n tweede keer op die AfriForum Jeugtoer te gaan en as iemand my 2013-weergawe moet vergelyk met my 2014-weergawe sal hulle oë rek. Van onseker en skaam tot selfversekerd en (somtyds baie) praterig, die AfriForum Jeugtoer is ‘n unieke ervaring wat elkeen help groei en ontwikkel. Hierdie jaar was die toer net so ervaring met ‘n padreis vanaf Pretoria tot Orania, met Hartebeespoort, Rustenburg en Lichtenburg as ons besoekpunte. Elf mense…drie Avanzas…een lang pad. 

Is Prof Jansen Kovsies se ondergang?

Die huidige situasie op die Kovsie-kampus lyk sleg. Raadslede bedank as gevolg van hul wantroue oor besluite deur topbestuur en word afgedank sonder voldoende redes. Studente word geboelie deur besluite wat namens hulle gemaak word, hulle tradisies en kultuur word bedreig, onskuldige studente word beskuldig van rassisme en geskors sonder ʼn dissiplinêre verhoor of ’n kans om hul kant van die saak te verduidelik.

Rassisme – die monster van ons tyd

Politieke organisasies, sogenaamde “transformasie-agente” en die media is baie vinnig om mense wat nie hulle standpunt of siening deel nie te beskuldig van sogenaamde “rassisme”. Maar wat is rassisme? Rassisme het ʼn monster in ons samelewing geword – ʼn buigsame monster wat van vorm kan verander soos wat belangegroepe daarby baat vind. 

Redelikheid is AfriForum se wagwoord

AfriForum en Solidariteit se beleid is dat elke veldtog wat ons aanpak, gebasseer moet wees op redelike argumente, billikheid en met erkenning van die beginsel van die bevordering van wedersydse erkenning en respek tussen gemeenskappe. Ten spyte hiervan, vind Piet Croucamp dit raadsaam om in sy artikel “Redelike mense is ons sterkte” (Beeld 28 Oktober), AfriForum en Solidariteit te probeer voorhou as sogenaamde onredelike organisasies. 

Wat presies is die probleem, Suid-Afrika?

Laat die sogenaamde ‘Afrikaner’-universiteite Suid-Afrika se ‘getransformeerde’ universiteite sleg lyk? Is Afrikaner-studente ʼn maklike teiken omdat hulle tot dusver geweier het om hulle instellings af te brand, ongeag dreigemente dat die manier waarop hulle in hul eie taal in hul eie land kan studeer, verander gaan word? Het geweld normaal geword, en het Afrikaans uitgeworpe geword? Om een of ander rede lyk dit of almal haastig is om betrokke te raak sodra hulle ʼn geleentheid kry om (te help om) die rol en invloed van Afrikaans of Afrikaners aan universiteite uit te wis, maar dit lyk asof hulle ʼn bietjie doof, blind of albei is wanneer dit kom by gewelddadige optrede by hulle geliefde ‘getransformeerde’ universiteite. Laat my toe om vir u ʼn beeld te skilder.

Wit studente ontwikkel ’n weersin weens dubbele standaarde

Rasseverhoudings in Suid-Afrika het ʼn nuwe laagtepunt bereik na ’n reeks insidente op universiteite regoor die land.

Basta met al die rasbeheptheid!

Deur Riaan Visagie

’n Mens kan nie meer jou radio of televisie aanskakel, op die internet gaan of ’n koerant oopmaak sonder dat die rasbeheptheid-gogga jou iewers byt nie. Dit is net “swart” dit en “wit” dat. Selfs hier in Stellenbosch, waar skrywers in die kampuskoerant dikwels maan oor die “borrel” waarin ons glo hier in die wynlande leef, teel die rasbeheptheid-goggas soos muskiete in ’n malariagebied aan.

Nederlandse Perspektief: Tweede Wêreldoorlog – Die slag om Suid-Afrika?

Laat daar geen misverstand oor bestaan: ek is baie goed op die hoogte van die Suid-Afrikaanse troepe wat op allerlei wyses het deelgeneem aan die Tweede Wêreldoorlog. Wat my egter baie verbaas is dat nou, 70 jaar later, die oorlog pas Suid-Afrika lyk te bereik danksy die vergelyking van ‘n, myns insiens, onskuldige tradisie met iets gruwelijks as die Hitler-groet.

’n Stem uit die binnekamers

In die afgelope vyf maande het ’n mediastorm rondom die NWU-Potchefstroomkampus los gebars wat glo deur ’n magdom verskuilde agendas aangevuur word.

Kry perspektief deur konteks binne perspektief te plaas

Christi Kruger skryf in haar brief (Beeld, 19 Junie) dat ek ‘n “bietjie perspektief” moet kry en moet “besin” oor my “witheid”. Hoewel die aanval onnodig persoonlik is, is dit tog belangrik om nie net my standpunt nie, maar ook duisende ander jongmense se perspektief binne konteks te plaas. Kry perspektief deur konteks binne perspektief te plaas.

Veronderstel

Ná die herdenking van die Kerkstraatbom besef ek hoe min van vandag se jeug werklik ‘n konsep het van hul eie land se geskiedenis. Dit is ‘n skokkende ontnugtering en ek besef meteens die die rede hiervoor: die ANC het met sy eensydige oorvertelling van die geskiedenis veroorsaak dat jongmense net een kant van die land se geskiedenis ken en verstaan.

Hoekom sal jy nie in Afrikaans wil studeer nie?

Sowat ‘n maand gelede sit en wag ek op die Universiteit van Pretoria se Hatfield-kampus vir my klas om te begin toe ek van my medestudente hoor gesels oor iets wat my na aan die hart lê. Hulle gesprek gaan oor of dit beter is om in Engels of in Afrikaans klas te loop.

Nederlandse perspektief – As jy nie stem nie, moet jy nie kla nie.

Die sin word by elke verkiesing in Nederland veelvuldig gebruik om seker te maak dat soveel moontlik mense gaan stem. ‘n Strewe wat ook in Suid-Afrika nie misplaas is, lyk my. Ek hoop daarom dat dit blog verseker dat so veel moontlik, indien nie alle, stemgeregtigde jongmense in Suid-Afrika op 7 Mei na die stembus gaan.

Leesluiheid toe te skryf aan swak onderwys

Onlangs lees ek met groot verbasing ’n artikel wat handel oor die drastiese afname in die aantal boeke wat lesers – of is dit liewer nielesende Suid-Afrikaners? – koop, uitneem en lees.

Rasseklassifikasie- in watter ry staan jy?

In Suid-Afrika word ras, net soos jou verlede, óf as ‘n wapen óf ‘n paspoort gebruik. Die realiteit is dat wittes in Suid-Afrika se verlede as ‘n wapen gebruik word om hulle toekoms te belemmer terwyl daar vir die res paspoorte uitgereik word vir geleenthede. As jongmens word jou toekoms grootliks bepaal deur in watter ry jy staan. Die vangplek is net dat die ANC jou plek in die ry vir jou aanwys.

Transformasie: Die waarheid en die alternatief

Ná Apartheid se ongelyke behandeling het die koms van demokrasie in 1994, en die aanvaarding van die Grondwet in 1996, die weg vir gelykheid gebaan. Hoër onderrig, as die skepper van goeie sosio-ekonomiese geleenthede, sou voortaan gedemokratiseer word. Maar dit het mettertyd begin blyk dat gelykheid ‘n omstrede en bestrede konsep is met verskillende sienings daaroor.